عروسي بوشهري و تمام جزئياتي كه بايد درباره آن بدانيد
جشن ازدواج در جنوب ايران به خصوص بوشهر يكي از شادترين و جذابتيرن مراسمهايي است كه ميتوان در آن شركت كرد.
عروسي بوشهري و تمام جزئياتي كه بايد درباره آن بدانيد
سلام نو - سرويس گردشگري: جشنهاي ازدواج در استان بوشهر داراي آداب و آيينهاي خاص خود است. در حال حاضر برخي از آنها از بين رفته و به طور پراكنده در گوشه و كنار اجرا ميشود و برخي ديگر با شكوه تمام مرسوم است. معمولاً خواستگاري توسط ريش سفيد و يا بزرگ خانواده پدر يا مادر داماد انجام ميشود.
در اين زمان خانواده عروس هم مدتي فرصت فكر كردن خواسته و بعد جواب نهايي را ميدهند. البته در گذشته ازدواج اجباري و بيشتر درون همسري بود، ولي امروزه جوانان خود همسر آينده خويش را انتخاب ميكنند و بعد خواستگاري انجام ميشود. اگر داماد مورد قبول واقع نشود، خانواده عروس به بهانه اين كه دختر را براي فاميل يا پسرعمو انتخاب كردهاند، جواب منفي ميدهند.
شرط زدن؛ رسم و رسومات آغاز ميشود
شرط زدن مرحله بعد از خواستگاري است. چند نفر از افراد ريش سفيد خانواده داماد پيش پدر عروس ميآيند و بدين ترتيب شرايط نهايي طرفين مطرح ميشود. در اين نشست مهريه حاضر و غايب تعيين ميشود. در گذشتهها مهريه پوست پياز و يا بال پشه تعيين ميشد. چون امكان جمعآوري اين اقلام غير ممكن بود، بدين ترتييب طلاق غيرممكن ميشد. در بعضي روستاها هنوز مبلغي به عنوان حق شير يا شير بها به مادر عروس ميپردازند. بعد از تعيين اين شرايط نوبت به نامزدي ميرسد. بدين صورت يك دست لباس را همراه با حلقه و ساعت در حالي كه در پارچه سبز پيچاندهاند به عنوان نشان نامزدي به خانه عروس ميبرند.
رخت برون, لباس عروس از راه ميرسد
به مراسم بردن لباس عروس از طرف خانواده داماد به خانه عروس و نيز به مراسم بريدن پارچه لباس عروس و داماد رخت برون ميگويند. خانواده داماد بعد از اين كه لباسهاي عروس را تهيه كرده يك روز خوب مثل تولد ائمه اطهار (عليهم السلام) يا شبهاي جمعه را تعيين كرده و لباسها را با هلهله و شادي به خانه عروس ميبرند. بردن لباسها معمولاً يك هفته قبل از عروسي انجام ميشود تا عروس فرصت كافي براي دوختن آنها را داشته باشد. دايه يا زن خياط لباسها را يكييكي به مهمانان نشان ميدهد در عوض اين كار به وي هدايايي تقديم ميشود. قيچي زدن لباس عروس را بايد يك زن خوشبخت و دولتمند (يعني اين كه شوهرش زن دوم نداشته باشد، دل سوخته نباشد، از شوهرش جدا نشده باشد) انجام دهد.
در گذشته لباسها را در سيني چيده و روي آن را روسري سبزي ميكشيدهاند. در بعضي مناطق مثل بندر ديلم لباسهاي داماد را نيز از خانه عروس طي مراسمي به خانه داماد ميبرند و به اين كار تشريف ميگويند.
مقالات ديگر:رزرو باغ عروسي
دعوت از مردم براي شركت در جشن عروسي توسط دلاك يا دايه انجام ميشد ولي امروزه توسط اقوام عروس و داماد صورت ميگيرد. هنگام دعوت در ظروفي مقداري گلبرگ و گل محمدي ريخته و نقل و نبات نيز روي آن گذاشته، سپس با پارچه حرير سبز روي آن را پوشانده و به درب خانهها براي دعوتي ميروند، صاحب خانه تعداد گلبرگ و نقل را برداشته و با ذكر دعاي خير و خوشبختي اعلام آمادگي براي حضور در جشن عروسي مينمايد. به اين عمل طلبون نيز گفته ميشود. گل و نقل طلبون را جوانان دم بخت براي طلب مراد ميخورند.
سرتراشون؛ داماد اصلاح ميشود
بعد از ظهر شب عروسي، داماد بعد از رفتن به حمام و پوشيدن لباس نو در حجلهاي كه وسط حياط داماد درست شده مينشيند. مردم با هلهله و شادي همراه با آواي ني انبان گرد داماد جمع ميشوند. سلماني محل پارچهاي را دور گردن داماد ميبندند و موي سر و صورت او را اصلاح ميكند. مردم نيز پول و شيريني روي سر داماد ميريزند كه به اين مرام سرتراشون ميگويند. هنگام سرتراشون دعايي خوانده ميشود و مردم صلوات ميدهند، در اين مراسم مردم با شربت و شيريني و آجيل پذيرايي ميشوند.
سر تراشون، يكي از مراسم پر نشاط و پر طرفدار مربوط به عروسي است كه عصر قبل از روز عروسي انجام مي شود و در آن همه جوان ها به دنبال داماد راه مي افتند تا او را تا سلماني مشايعت كنند. در اين مراسم، سلماني محل به تراشيدن سر و صورت و اصلاح موي داماد مي پردازد و جوانان و دوستان داماد در جمع هاي كوچك و بزرگ، رقص و پاي كوبي مي كنند.
حنابندون؛ جشني براي عروس
حنابندان رسم ديگري است كه معمولاً يك شب قبل از عروسي انجام ميدهند. سلماني محل، دست و پاي داماد را در منزل وي حنا ميبندد و سپس با يك پارچه حرير سبز رنگ ميبندد. در همان ساعت؛ سلماني زن در منزل عروس دست و پاي عروس را حنا ميبندد. هنگام حنابندان موسيقي محلي و رقص و پاي كوبي اجرا ميشود. در صبح حنابندان حلواي برنج و حلواي انگشت پيچ با نان محلي كه كنجد روي آن ماليده شده و به گرده مشهور است، به مردم ميدهند. طريقه پخش حلوا به اين صورت است كه حلواها را در كاسه و يا بشقاب چيده و در سيني بزرگي قرار ميدهند، يكي از بستگان عروس و يا داماد سيني را روي سر گذاشته و به خانههاي همسايه و فاميل ميرود و حلوا را تقسيم ميكنند.
اين حلوا را صبح عروسي نيز پخش ميكند. امروزه مراسم حنابندان به اين صورت است كه يك برگ سبز درخت نارنج و يا يك اسكناس هزار توماني را در دستهاي عروس و داماد گذاشته و روي آن حنا ميگذارند. هنگام حنابندان اين شعر خوانده ميشود: "عروس حنا ميبنده، طوق طلا ميبنده، اگر حنا نباشد، دل به خدا ميبنده"
پااندازون؛ زير لفظي بوشهري
روز عروسي، وقتي كه عروس را با ماشين به نزديك خانه داماد مي آورند، عروس از ماشين پياده نمي شود تا هديه اي ارزشمند از خانواده داماد، دريافت كند. در اين لحظه ميهمانان به رقص مي پردازند و دسته جمعي از داماد يا خانواده او براي عروس، پول و هديه طلب مي كنند. در موقع معمولا به عروس، قالي، گبه و پول هديه داده مي شود. وقتي عروس هديه را گرفت و از مقدار آن ابراز رضايت كرد، براي نخستين بار پا به خانه داماد مي گذارد.
سه شبه؛ رسمي براي شمال بوشهر
سه شبه رسم ديگري است كه در شمال استان نظير بندر ريگ و بندر گناوه و ديلم رايج است. در شب سوم عروسي، دوستان و بستگان عروس و داماد به ديدن عروس ميروند و هديه مورد نظر خود را تقديم ميكنند. در منزل عروس با شيريني و آجيل و شربت از مهمانان پذيرايي ميشود. آجيل را در دستمال كوچكي ميپيچنانند و ميهمانان آن را با خود به منزل ميبرند. يزله خواني و خيام خواني از جمله آداب موسيقي مراسم ازدواج در استان بوشهر است.